03 mrt Red de democratie: schrijf helder!
Helder schrijven, dat doen wij Redactieprofs. Duidelijke taal. Maar wat is dat precies? Voor het meest recente nummer van Onze Taal schreef Jorien Marcus er een informatief artikel over. Al vaker verschenen er handleidingen om helder te communiceren. Een blog over 3 dingen, 29 regels en 17 richtlijnen die helpen bij helder schrijven.
Emeritus hoogleraar communicatie- en informatiewetenschappen Carel Jansen onderstreept in het artikel in Onze Taal het belang van duidelijke communicatie. Slecht communiceren kan volgens hem zelfs de democratie schaden. We moeten ons een oordeel kunnen vormen over wat de overheid voor ons doet. Dat is lastig als die overheid ons niet goed informeert en als we programma’s van politieke partijen niet begrijpen. Daarnaast is goede informatie essentieel voor het vertrouwen van de burger in de politiek.
Denk aan 3 dingen
Volgens Martijn Jacobs van communicatiebureau Loo van Eck moet je je 3 dingen afvragen voordat je gaat schrijven:
- Hoeveel interesse heeft je lezer voor wat jij te vertellen hebt?
- Hoeveel kennis heeft hij over de inhoud?
- Hoe groot is zijn taalvaardigheid?
Pas 29 regels toe
Taalvaardigheid wordt aangeduid in niveaus, van A1 tot C2. B1 wordt vaak als richtlijn gebruikt; dan zou 95% van de Nederlanders de tekst moeten kunnen begrijpen. Karen Heij en Wessel Visser geven in een boekje van alweer enige tijd geleden ’29 regels van eenvoudig Nederlands’. Als je je aan die regels houdt, schrijf je volgens de auteurs op B1-niveau. De regels gaan over de voorbereiding, de structuur van je tekst, zinsopbouw en woordkeus. Enkele voorbeelden:
- Zet de hoofdgedachte aan het begin
- Formuleer passende tussenkopjes
- Schrijf actieve zinnen
- Gebruik geen formele taal
- Vermijd jargon
Volg 17 richtlijnen
Een jaar geleden verscheen het ‘leer- en oefenboek’ Duidelijke taal van docent Nederlands en tekstadviseur Peter van der Horst. Hij werkt 17 richtlijnen uit om begrijpelijk te schrijven. Ik schreef over dit boekje een bericht voor de website van Bureau Schrijfwerk. Ook voor ervaren tekstschrijvers is het goed om deze richtlijnen bij elkaar te zien. Mijn advies: hou ze in de buurt te als je een tekst gaat schrijven.
Nog meer tips
Het artikel in Onze Taal sluit ook af met tips, geleend van Wablieft Tekstadvies:
- Bepaal het onderwerp en doel van je tekst
- Vorm je een beeld van je lezer
- Zoek de gepaste toon
- Spreek je lezer rechtstreeks aan
- Schrap overbodige informatie
- Vertel het belangrijkste eerst
- Zorg voor verschillende tekstblokken
- Zorg voor een duidelijke opmaak
Redactieprofs helpen
Als extra tip voeg ik daar graag deze aan toe: Heb je hulp nodig bij een tekst of wil je een training om betere teksten te schrijven? Neem dan contact op met Redactieprofs. Wij helpen je graag verder.
