Waarom zijn sprookjes overtuigender dan argumenten?

Ook hedendaagse communicatie laat zich prima verklaren met klassieke retorica. Dat brengt hoogleraar en rechter Eugène Sutorius over het voetlicht in een online collegereeks van de Universiteit van Nederland. In de vierde aflevering vertelt hij waarom een verhaal ons eerder overtuigt dan een argument.

Als tekstschrijvers verdiepen we ons graag in overtuigingskracht. Hoe kan jouw tekst de lezers uit je doelgroep informeren, motiveren en in beweging krijgen? Daartoe putten we uit een rijk gevulde gereedschapskist: stijl, structuur, metaforen (denk ook aan ‘frames’), argumentatie en verhalende elementen (met een hippe term ‘narratieven’). Waarom dat laatste misschien wel het sterkste middel is, vertelt Sutorius in dit minicollege.

Emotie en gedeelde waarden
Verhalen raken de emotie en dat krijg je met louter logica niet snel gedaan. Maar er valt meer over te zeggen, legt hij uit aan de hand van de klassieke retorica: in een verhaal valt een onvolledige redenatie niet op. Je wordt meegenomen in het verhaal en vult onbewust de leemte op. Die leemte raakt aan dominante waarden binnen een groep: dat waar we het onbewust over eens denken te zijn. Maar die waarden “zijn niet per definitie waar”, zegt hij. 

Narratieven en vleugels
Ik moet meteen denken aan het huidige narratief van de veeteelt: ‘zonder boeren geen eten’. Over welke boeren, welk eten en welke eters dit precies gaat, onthult het narratief niet. En toch klinkt het overtuigend, want niemand wil honger lijden. “Een verhaal geeft een argument vleugels”, verklaart Sutorius.

Om in de vleugels-metafoor te blijven: een verhaal moet ook kunnen ‘landen’ bij de lezers of toehoorders. En daar komt méér bij kijken dan alleen een goed verhaal. Denk aan timing, de persoonlijkheid van de verteller en afstemming op het publiek, het medium en de situatie. 

Wil je lezer overtuigen met een goed verhaal? Redactieprofs helpen je graag!